دامنه یا Domain چیست؟ آشنایی با انواع سطوح نام دامنه

دامنه (Domain) چیست؟
چه کسی نام دامنه را مدیریت می‌کند؟
نام دامنه چگونه کار می‌کند؟
نام دامنه با میزبانی وب (Hosting یا Host) چه تفاوتی دارد؟
تفاوت بین نام دامنه و URL چیست؟
انواع مختلف نام دامنه
چگونه یک نام دامنه برای وب‌سایت خود انتخاب کنیم؟
چند نکته مهم برای انتخاب و ثبت دامنه
خرید دامنه
امروزه داشتن یک وب‌سایت برای هر نوع کسب‌وکاری بسیار ضروری است. انتشار وب‌سایت یکی از جذاب‌ترین نقاط عطف در تجارت شما است و‌ پایه و اساس بازاریابی کسب‌وکار شما را در دنیای آنلاین تشکیل می‌دهد. در این مقاله، اولین گام اساسی برای راه‌اندازی وب‌سایت، یعنی ثبت دامنه (دامین یا Domain) را توضیح می‌دهیم.

در ادامه مفهوم دامنه، انواع مختلف و نحوه خرید آن را بررسی می‌کنیم تا با درک بهتری، نسبت به انتخاب نام دامنه مناسب برای وب‌سایت خود اقدام کنید.

دامنه (Domain) چیست؟
نام دامنه همان آدرسی است که افراد در نوار URL مرورگر خود برای دیدن وب‌سایت شما تایپ می‌کنند. به زبان ساده‌تر، اگر وب‌سایت را یک خانه درنظر بگیرید، نام دامنه همان آدرس خانه است.

هر دستگاهی که روی اینترنت قرار داشته باشد، یک آدرس IP (یک رشته عددی منحصربفرد مثلا 66.249.66.1) دارد که با این آدرس شناسایی می‌شود. تعداد این آدرس‌ها بسیار زیاد است و به خاطر سپردن آن‌ها عملا غیرممکن است. بنابراین، برای آنکه به درک انسان نزدیک‌تر باشد، برای هر آدرس اینترنتی یک نام مشخص در نظر گرفته می‌شود.

پس زمانی که افراد دامنه‌ای را در مرورگر خود وارد می‌کنند، مرورگر بصورت خودکار مراحل ترجمه دامنه به IP را انجام داده و وب‌سایت موردنظر را برای کاربری که آن را فراخوانی کرده، بارگزاری نموده و نمایش می‌دهد.

چه کسی نام دامنه را مدیریت می کند؟
نام‌های دامنه توسط ثبت‌های دامنه (domain registries) مدیریت می‌شوند که رزرو نام دامنه را به ثبت‌کنندگان واگذار می‌کنند. هر کسی که بخواهد یک وب‌سایت ایجاد کند، ابتدا باید نام دامنه مورد نظر خود را با یک registrar ثبت کند. در حال حاضر بیش از 300 میلیون نام دامنه ثبت شده وجود دارد.

نام دامنه چگونه کار می‌کند؟
برای درک اینکه نام دامنه چگونه کار می‌کند، باید ببینیم که وقتی آن را در مرورگر می‌نویسیم، چه اتفاقی می‌افتد.

هنگامی که یک نام دامنه را در مرورگر وب وارد می‌کنید، مرورگر ابتدا درخواستی را به یک شبکه‌ی توزیع شده‌ی جهانی از سرورها که سیستم نام دامنه (Domain Name System یا DNS) را تشکیل می‌دهند، ارسال می‌کند.
سپس این سرورها به دنبال Name Server‌های مرتبط با دامنه هستند و درخواست را به آن Name Server‌ها ارسال می‌کنند.

به عنوان مثال، اگر وب‌سایت شما در Derak Cloud میزبانی شود، اطلاعات Name Server آن به این صورت خواهد بود:

ns1.derak.cloud

ns2.derak.cloud

Name Server‌ها کامپیوترهایی هستند که توسط شرکت میزبان (مثلا اَبر دِراک) مدیریت می‌شوند. شرکت میزبان درخواست فرستاده شده از سوی مرورگر را به کامپیوتری که وب‌سایت شما در آن ذخیره شده، ارسال می‌کند. به این کامپیوتر، وب‌سرور (Web Server) گفته می‌شود. بر روی وب‌سرور نرم‌افزارهای ویژه‌ای (Apache و Nginx دو ‌نرم‌افزار رایج وب‌سرور هستند) نصب شده است. این وب‌سرور می‌تواند صفحه وب موردنظر را واکشی (Fetch) کند و اطلاعات مربوط به آن را کنار هم قرار دهد. سرانجام ، وب‌سرور این اطلاعات را به مرورگر ارسال می‌کند.

نام دامنه با میزبانی وب (Hosting یا Host) چه تفاوتی دارد؟

برای ایجاد وب‌سایت خود، هم به نام دامنه و هم به میزبانی وب نیاز دارید. با این حال، مهم است که بدانید این دو سرویس جداگانه هستند و می‌توانید آن‌ها را از دو شرکت مختلف خریداری کنید.

حال ممکن است از خود بپرسید که اگر آن‌ها را از دو شرکت جداگانه خریداری کنید، این‌ها چگونه کار می‌کنند؟

شما فقط باید تنظیمات نام دامنه خود را ویرایش کرده و اطلاعات Name Server را که توسط شرکت میزبان شما ارائه شده است، وارد کنید. اطلاعات Name Server‌ مشخص می‌کند که درخواست‌های کاربر برای نام‌ دامنه شما به کجا ارسال شود.

تفاوت بین نام دامنه و URL چیست؟
URL که به عنوان آدرس وب نیز شناخته می‌شود، حاوی نام دامنه و اطلاعات دیگری از جمله پروتکل انتقال و مسیر است. به عنوان مثال، در URL “https://derak.cloud/blog”، عبارت derak.cloud نشان‌دهنده نام دامنه، ‘https’ پروتکل و ‘/blog/’ مسیر یک صفحه خاص در وب‌سایت است.

انواع مختلف نام دامنه
نام دامنه با پسوندهای مختلفی موجود است که مشهورترین آن .com است. پسوندهای متنوع مانند .org و .net و .tv و .info و .ir با کاربری های تجاری، محلی و تخصصی وجود دارند که در زمان انتخاب نام دامنه می‌توان از میان آن‌ها یکی را انتخاب کرد.

بیایید نگاهی دقیق‌تر به انواع مختلف دامنه‌های موجود در وب بیندازیم:

دامنه سطح بالا (Top Level Domain)
TLD یا دامنه سطح بالا، پسوندهای دامنه عمومی هستند که در بالاترین سطح در سیستم نام دامنه لیست شده‌اند. صدها TLD وجود دارد، اما مشهورترین آن‌ها .com و .org و.net هستند. سایر TLD‌ها کمتر شناخته شده‌اند که استفاده از آن‌ها را برای مصارف عمومی توصیه نمی‌کنیم. به عنوان مثال، .biz و .club و .info و .agency و موارد دیگر.

دامنه با کد کشور (Country Code Top Level Domain)
دامنه سطح بالای کد کشور یا ccTLD نام دامنه خاص یک کشور است که با پسوند کد کشور مانند .uk برای انگلستان، .de برای آلمان یا .ir برای ایران پایان می‌یابد.
وب‌سایت‌هایی که می‌خواهند مخاطبان یک کشور خاص را هدف قرار دهند از ccTLD استفاده می‌کنند.

دامنه‌ی حمایت شده (Sponsored Top Level Domain)
دامنه سطح بالای حمایت شده‌ یا‌ sTLD دسته‌ای از TLD‌ها است که دارای یک حامی مالی از نماینده جامعه خاصی است و توسط پسوند دامنه ارائه می‌شود. به عنوان مثال .edu برای سازمان‌های مرتبط با آموزش، .gov برای دولت‌ها، .mil برای ارتش ایالات متحده و موارد دیگر.

چگونه یک نام دامنه برای وب‌سایت خود انتخاب کنیم؟

براساس آمارهای ایرنیک، در حال حاضر بیش از ۱ میلیون دامنه با هویت ایرانی و براساس تحقیقات منتشر شده توسط وب‌سایت domaintools.com حدود ۳۵۰ میلیون نام دامنه ثبت شده در جهان وجود دارد و هزاران نفر دیگر هر روز ثبت نام می‌کنند. این بدان معنی است که همه‌ی نام‌های خوب و مناسب قبلا ثبت شده‌اند یا خیلی زود ثبت می‌شوند. این مسئله محدودیت‌هایی در انتخاب نام مناسب به کاربران جدید تحمیل می‌کند. بنابراین، اینکه بتوانند ایده‌ی نام مناسب برای وب‌سایت خود ارائه داده و نام دامنه‌ای که دارای ویژگی‌های شباهت با نام برند، ارتباط مناسب با کسب‌وکار، انتخاب TLD های مرتبط با کسب‌وکار و … باشد را سخت‌تر می‌کند.

معمولا شرکت‌های ارائه دهنده دامنه ابزاری برای جست‌وجوی نام دامنه دارند که با استفاده از آن می‌توانید متوجه شوید که کدام یک قبلا خریداری شده و کدام یک آزاد و قابل خریداری است.

چند نکته مهم برای انتخاب و ثبت دامنه
اسم دامنه: بهتر است نام دامنه خود را هم‌نام با برند کسب‌وکارتان یا مرتبط با موضوع موردنظرتان انتخاب کنید.

پیچیدگی: سعی کنید نامی ساده و کوتاه انتخاب کنید؛ نام‌های طولانی و پیچیده به خاطر سپردن آن را مشکل می‌کند.

املای درست: به دلیل اینکه بعد از ثبت شدن نام دامنه، امکان ویرایش آن وجود ندارد، املای آن را به دقت بررسی کنید.

عدد و خط فاصله: سعی کنید از بکار بردن عدد 0 که شبیه به حرف o است خودداری کنید و تا حد امکان از خط تیره یا آندرلاین استفاده نکنید.

پسوند (TLD): سعی کنید از پسوندهای محبوب و رایج استفاده کنید؛ .com از رایج‌ترین و بهترین پسوندهای موجود است.

خرید دامنه‌های مشابه: بهتر است تمامی یا حداقل چند نام دامنه مشابه با نام دامنه خود را خریداری کنید؛ بدین ترتیب، افراد دیگر نمی‌توانند از نام و اعتبار شما برای کسب‌وکار خود استفاده کنند.

خرید دامنه
برای خرید دامنه باید به وب‌سایت یکی از شرکت‌های ارائه دهنده خدمات دامنه مراجعه کنید و طبق راهنمای آن اقدام به ثبت و خرید دامنه نمایید.

توجه داشته باشید که خرید دامنه به معنای مالکیت دائمی آن نیست و درواقع شما آن را برای مدت معینی اجاره می‌کنید. پس از پایان مدت انقضا، شما باید مجددا آن را تمدید کنید؛ در غیر اینصورت شرکت ارائه‌دهنده می‌تواند آن را به فرد دیگری انتقال دهد. مدت زمان اجاره‌ی نام دامنه می‌تواند تا ۱۰ سال باشد که باید در ابتدا مشخص شود و هزینه مخصوص به خود را دارد.

در برخی موارد، ارائه دهنده خدمات ثبت دامنه، نام دامنه منقضی شده کاربران خود را بدون اطلاع‌رسانی خریداری کرده و از طریق فروش مجدد آن‌ها با قیمت گزاف به خریدار اصلی، آن‌ها را به دام می‌اندازند. انتخاب ارائه دهنده قابل اعتماد برای جلوگیری از این نوع اقدامات غارتگرانه بسیار مهم است.